CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÒNG NGỪA VÀ PHÒNG CHỐNG THIỆT HẠI KHÁC
Huy động các phương pháp bổ sung để phòng ngừa và phòng chống thiệt hại
Trước tình hình thiên tai cứ diễn ra thường xuyên ở Việt Nam, chính phủ Việt Nam đã có chiến lược phòng chống và phòng ngừa thiệt hại với trọng tâm là gia cố và phát triển cơ sở hạ tầng quy mô lớn hơn, bảo vệ đất và biển dựa vào khả năng sản xuất cũng như bảo vệ đê điều và bờ sông *1. Khi thiên tai xảy đến, chính phủ và các cộng đồng quốc tế cùng chủ động hoạt động trên hai phương diện - ứng phó với các trường hợp khẩn cấp và cứu trợ, hổ trợ để khắc phục hậu quả. Chính phủ trợ cấp cho những vùng bị ảnh hưởng của thiên tai bằng cách hổ trợ vật liệu cho những gia đình bị mất nhà. Một ví dụ là, sau cơn bão và lụt năm 1999, với hơn 10 000 ngôi nhà bị phá hủy và 470 000 ngôi nhà bị hư hại ở miền Trung Việt Nam, thủ tướng chính phủ đã có quyết định đặc biệt *3 hỗ trợ 1 triệu đồng (+/- 80 Euro) cho mỗi gia đình có nhà bị sập. Một ví dụ khác, năm 2001, sau cơn bão Ling Ling, tỉnh Bình Định hỗ trợ 3 triệu đồng cho mỗi gia đình bị mất nhà *4. Khi thiên tai xảy ra, cộng đồng các nhà tài trợ sẽ hỗ trợ trong quá trình tái xây dựng.
Tuy nhiên, việc tái xây dựng rất tốn kém và mức hỗ trợ thường có giới hạn so với chi phí xây lại nhà ở của gia đình. Gia đình và cộng đồng địa phương, đối mặt nhiều lần với những mất mát lớn, phải tự đương đầu với hầu hết các gánh nặng của việc tái xây dựng chỉ với một sự hỗ trợ đặc biệt *2. Chí phí xây mới khá lớn, và nhiều gia đình đã (a) phải vay mượn một số tiền lớn để khắc phục, và (b) thường vẫn phải sống trong những ngôi nhà không những không hề vững chắc hơn trước đây mà không chừng còn yếu hơn.
Từ kinh nghiệm trên, các tổ chức như Liên đoàn Chữ thập đỏ Quốc tế và Hội Chữ thập đỏ Việt Nam đã hỗ trợ người dân phần "lõi" nhà an toàn, tuy nhiên, phương án này thường cứng ngắt và không xem xét đến một thực tế là nhiều người dân ở Việt Nam xây dựng nhà ở phù hợp với nhu cầu và tập tục của gia đình. Trong môi trường này và để bổ sung cho các chiến lược quốc gia, DWF đưa ra một chiến lược khuyến khích người dân áp dụng các chi tiết xây dựng phòng chống thiên tai cho cả các công trình có sẵn hay công trình mới. Hành động phòng chống này huy động các nguồn lực và khả năng địa phương, tôn trọng phong tục và nhu cầu địa phương, và bảo vệ sự đầu tư của gia đình vào nhà ở cũng như sự đầu tư của chính quyền địa phương vào các công trình công cộng nhỏ.
Những nỗ lực của tổ chức dự án DW trong những năm qua đã có kết quả khả quan. Điển hình là, sau cơn bão số 6 Xangsane, Ủy ban nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế đã có công văn hướng dẫn đến các huyện và dân cư mười nguyên tắc cơ bản về việc xây dựng nhà ở an toàn như sau
| UBND TỈNH THỪA THIÊN HUẾ Trưởng Ban Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn |
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc |
Số: 150/CV-PCBL Huế, ngày 17 tháng 10 năm 2006.
Kính gửi: UBND các huyện và Thành phố Huế
Qua các cuộc khảo sát tình hình thiệt hại của cơn bão số 6 ảnh hưởng đến các công trình xây dựng như là nhà ở, cơ quan và các công trình khác trên khắp địa bàn tỉnh cho thấy nguyên nhân chính gây thiệt hại là độ mạnh của cơn bão, bên cạnh đó, một nguyên nhân khác là về tiêu chuẩn về mặt kỹ thuật chưa được đảm bảo đối với các công trình xây dựng ở các khu dân cư, nơi mà thường hay bị thiên tai.
Để hạn chế những thiệt hại cho thời gian sắp đến, chúng tôi đề nghị các địa phương, các phòng ban, các nhà thiết kế xây dựng cũng như la các chủ hộ gia đình lưu ý đến các điểm sau :
- Thực hiện mười nguyên tắc cơ bản trong việc quy hoạch xây dựng nhà ở ở trong các vùng thường xuyên bị ảnh hưởng bởi thiên tai. (đính kèm văn bản chi tiết)
- Trong trường hợp chúng ta chưa gia cố hoặc làm kiên cố nhà ở và các hiện trạng xây dựng khác, ta cần phải giằng chống hệ thống mái để có kết cấu vững chắc.
- Ứng dụng các phương pháp truyền thống bằng cách sử dụng các vật liệu có sẵn để chống bị tốc mái như là cây chuối, tre nứa, bao cát....Không nên dùng đất đá, gạch ngói; đốn các cây yếu, dễ gãy quanh các khu vực dân cư.
- Công ty Cổ phần tư vấn xây dựng Thua Thien Hue chia sẻ các kinh nghiệm của tổ chức dự án DW về nhà chống bão và có chỉ dẫn phổ biến mô hình nhà chống bão đến cộng đồng để áp dụng kiến thức gia cố nhà.
- Yêu cầu các địa phương chỉ đạo giảm nhẹ ảnh hưởng của con bão số 6 bằng cách gia cố nhà ở và các công trình công cộng
Nơi gửi:
|
Ban PCBL và TKCN Phó Ban (đã ký và đóng dấu) Trần Kim Thanh |
*1.Xem, ví dụ, Trung tâm Giảm nhẹ thiên tai miền Trung Việt
Nam, Chiến lược và kế hoạch hành động lần thứ 2 về Quản lý và Giảm nhẹ thiên
tai ở Việt Nam, thâng 3/2002.
*2 Nghị định của Thủ tướng Chính phủ (tháng 8/2002) về việc di dân ở đồng
bằng sông Cửu Long đến nơi an toàn hơn, có sự hỗ trợ của hệ thống tín dụng
cho đất ở (10 triệu đồng) và nhà ở (8 triệu đồng).
*3 Ban Chỉ
huy phòng chống lụt bão Trung Ương “Báo cáo chính thức về thiệt hại và
phương án đối phó với lụt, bão ở các tỉnh nam trung bộ và cao nguyên trung
bộ Việt Nam.” Hà Nội, tháng 11/1999.
*4 Thông tấn xã Việt Nam, tháng 12/2001.
